Głównym celem polityki energetycznej jest bezpieczeństwo energetyczne przy zapewnieniu konkurencyjności gospodarki, efektywności energetycznej i zmniejszeniu oddziaływania sektora energii na środowisko oraz optymalnym wykorzystaniu własnych zasobów energetycznych. Projekt PEP2040 przewiduje osiem kierunków strategicznych, do których należą: (1) optymalne wykorzystanie własnych zasobów energetycznych, (2) rozbudowa infrastruktury wytwórczej i sieciowej energii elektrycznej, (3) dywersyfikacja dostaw i rozbudowa infrastruktury sieciowej gazu ziemnego, ropy naftowej oraz paliw ciekłych, (4) rozwój rynków energii, (5) wdrożenie energetyki jądrowej, (6) rozwój odnawialnych źródeł energii, (7) rozwój ciepłownictwa i kogeneracji, (8) poprawa efektywności energetycznej gospodarki. W zakresie struktury nośników energii planuje się utrzymać znaczącą rolę węgla, jednak z uwagi na prognozowany wzrost zapotrzebowania na energię, konieczność ograniczenia emisji CO2, jak i zasadę racjonalnego gospodarowania uwzględniającą m.in. analizę kosztów surowców, opłat za emisję CO2 i zastosowania nowoczesnych technologii, stopniowo dochodzić będzie do spadku procentowego udziału tego paliwa w strukturze wytwarzania energii elektrycznej do ok. 56-60% w 2030 r. Ww. trend utrzymywać się będzie w kolejnym dziesięcioleciu tj. do 2040 r. Równocześnie Polska będzie stawiać na dywersyfikację nośników energii sukcesywnie zwiększając udział OZE (którego rola w elektroenergetyce zwiększana będzie głównie za sprawą m.in. energetyki wiatrowej oraz fotowoltaiki), jak również wprowadzając do bilansu energetycznego energetykę jądrową począwszy od 2033 r. Istotne będzie także zwiększone wykorzystanie gazu ziemnego. Dostęp do zdywersyfikowanych źródeł i łatwość w pozyskaniu gazu jako towaru po akceptowalnej dla odbiorcy końcowego cenie pozwoli na jego szersze wykorzystanie w krajowej gospodarce w celach ciepłowniczych oraz produkcji energii elektrycznej. Spowoduje to ograniczenie emisyjności gospodarki i jednocześnie będąc skutecznym narzędziem walki o czyste powietrze.
Dynamika wykorzystania odnawialnych zasobów wskazuje na potrzebę intensyfikacji działań w zakresie wsparcia rozwoju tego sektora. Do głównych barier rozwoju sektora energetyki odnawialnej należy zaliczyć uwarunkowania ekonomiczne. Dla wyrównania konkurencji, w tym poprawy relacji ekonomicznych energetyki odnawialnej w stosunku do całego sektora energetyki, istnieje potrzeba dodatkowego, finansowego wsparcia inwestycji OZE. Promowanie zwiększenia wykorzystania odnawialnych zasobów energii powinno stanowić jeden z filarów polityki energetycznej kraju. Z tego względu wdrożony został prorynkowy mechanizm, którego celem jest propagowanie nowoczesnych, ekologicznych rozwiązań w gospodarce energetycznej, na każdym poziomie administracyjnym (jednostki wiejskie, gminne, powiatowe) oraz udzielanie konkretnej pomocy materialnej służącej szybkiej realizacji inwestycji. Już w ostatnich latach zaznaczył się wyraźny wzrost znaczenia energii elektrycznej pochodzącej ze źródeł niekonwencjonalnych[1].
Odnawialne, czyli niewyczerpywalne źródła energii to przede wszystkim energia pochodząca od Słońca – wspólnego bezpośredniego źródła wszystkich odnawialnych zasobów. Słońce dostarcza kuli ziemskiej piętnaście tysięcy razy więcej energii w skali roku niż wynosi roczne zużycie energii atomowej i paliw kopalnych. Pozostałe niekonwencjonalne i odnawialne źródła energii to energia wiatru, energia geotermalna i geotermiczna, biogaz, energia pływów morskich i fal morskich, energia wodna, energia biomasy. Dwa ostatnie z wymienionych źródeł należą do najbardziej rozpowszechnionych sposobów pozyskiwania energii odnawialnej w Polsce[2]. Potencjał energii słonecznej i odnawialnych surowców przekracza wielokrotnie potencjał paliw kopalnych. Procent ich wykorzystania wciąż jeszcze mały stale wzrasta i przewiduje się, że ich udział w energii odnawialnej energetyki światowej będzie znaczący.
[1] A. W. Różycki, R. Szramka, Strategie rozwoju energetyki niekonwencjonalnej. Biuletyn URE 4/2001, s. 28.
[2] W. M. Lewandowski, Proekologiczne źródła energii odnawialnej. WNT Warszawa 2002, s. 47.