Reengineering oznacza fundamentalne przemyślenie od nowa i radykalne przeprojektowanie procesów w firmie prowadzące do dramatycznej poprawy krytycznych procesów istniejących w organizacji. Fundamentalne przemyślenie oznacza rozpoczęcie działań od nowa bez żadnych istniejących miar lub założeń. Radykalna zmiana to odrzucenie, likwidacja wszelkich struktur i procedur prowadzące do stworzenia nowych procesów. Wprowadzenie dramatycznych usprawnień to konieczność odrzucenia wszystkiego co stare i wprowadzenia nowych, unikalnych rozwiązań.[1]
Koncepcja reengineeringu oparta jest na konieczności dokonania zmian. W zarządzaniu zmianami ważne jest ich umiejętne przeprowadzenie. Dynamiczne zmiany w otoczeniu, przemiany gospodarcze czy też perspektywa kryzysu finansowego na świecie wymuszają na przedsiębiorstwach elastyczność w działaniu i konieczność dostosowywania się do otoczenia zewnętrznego. Reengineering umożliwia przeprowadzenie skutecznych zmian mogących zdecydowanie usprawnić zarządzanie przedsiębiorstwem.[2] Ideą reengineeringu jest przede wszystkim analiza procesów, które mają wpływ na spełnienie potrzeb klientów. Może to być na przykład konieczność wdrożenia systemu CRM w przedsiębiorstwie w odpowiedzi na oczekiwania klientów.[3]
Reengineering podobnie jak wiele innych koncepcji zarządzania zmianami koncentruje się na zarządzaniu procesami. Według Hammera i Champyego proces jest zbiorem czynności, który na wejściu wymaga pewnych zasobów, a na wyjściu daje rezultat będący dla potencjalnego klienta pewną wartością. [4] Proces według Encyklopedii Powszechnej PWN to “ukierunkowany łańcuch (ciąg) zdarzeń następujących po sobie i stanowiących stadia, fazy, etapy, rozwoju lub przeobrażeń[5]”. W przypadku funkcjonowania przedsiębiorstwa można wyróżnić szereg procesów np.: proces produkcji, proces składania zamówień u dostawców, proces obsługi klienta itd. Jednym z najważniejszych jest proces innowacji produktu, który rozpoczyna się pomysłem a kończy wprowadzeniem produktu na rynek.
Postęp technologiczny, zmienne preferencje klientów i rosnąca konkurencja wymuszają na przedsiębiorstwach konieczność wprowadzania innowacyjnych zmian w procesie produkcji, technologii czy też zmian organizacyjnych. Innowacja produktu coraz częściej jest kluczowych elementem warunkującym trwały rozwój i funkcjonowanie przedsiębiorstwa. Innowacje w kontekście reengineering wymagają dokonania głębokich zmian wewnątrz organizacji. Zmiany głębokie oznaczają silne przekształcenie rzeczywistości przedsiębiorstwa wywołując zasadnicze przekształcenia w funkcjonowaniu organizacji.[6]
Pierwsze badania dotyczące problematyki reengineeringu prowadzili w latach 1990 – 1992 Michael Hammer, James Champy oraz Thomas Davenport. Reengineering według Hammera oznaczał przeprowadzenie radykalnych zmian w organizacji. Natomiast Davenport scharakteryzował reorganizację bardziej szczegółowo. Opisał dokładnie metody działania, zakres zmian, a także rolę zasobów ludzkich w procesie zarządzania zmianami.
W początkowej koncepcji reengineering nie uwzględniał czynnika ludzkiego i oporu wobec zmian. Hammer odwoływał się do konieczności całkowitego zaufania i zaangażowania się kierownictwa w procesie wdrażania reengineeringu jako podstawowego warunku powodzenia. Współczesna koncepcja reengineeringu zakłada, iż czynnikami przesądzającymi w rozwoju organizacji stały się umiejętność wykorzystywania potencjału intelektualnego wszystkich uczestników organizacji wsparte technologią informatyczną i automatyzacją.[7] Reengineering obecnie stanowi narzędzie służące do udoskonalania procesów w zarządzaniu zmianami. Często zmiany oparte na reengineeringu dokonywane są za pomocą technologii informatycznych i służą rozwijaniu procesów lub udoskonalaniu strategii przedsiębiorstw. Obecnie zaobserwować można ukierunkowanie planistyczne do projektowania procesów. Zarządzanie procesami ma na celu ich doskonalenie i wykorzystuje w tym celu metody TQM, kaizen czy benchmarking. Obecnie zarządzanie procesami to koncepcja szersza i bardziej dojrzała, ukierunkowana na ewolucyjny rozwój organizacji.
[1] K. Zimnewicz. „Współczesne koncepcje i metody zarządzania” PWE Warszawa 2000 s. 23 - 40
[2] Karaszewski R. Nowoczesne koncepcje zarządzania jakością” TNOiK Toruń 2006 s.98
[3] Kleniewski A. „Reengineering – gruntowna zmiana całych procesów” Problemy Jakości nr 4/97
[4] Manganelli R., Klein M. “Reengineering. Metoda usprawniania organziacji” PWE Warszawa s. 135
[5] Encyklopedia Powszechna, PWN, styczeń 2004.
[6] Brzeziński M. „Zarządzanie innowacjami technicznymi i organizacyjnymi” Difin Warszawa 2001 s.236
[7] Grajewski P. „Koncepcja struktury organizacji procesowej” Dom Organizatora Toruń 2003 s.7